Việc chăm sóc một chú chó không chỉ đơn thuần là cho ăn, vui chơi mà còn là trách nhiệm to lớn trong việc bảo vệ sức khỏe của chúng. Nhận biết sớm các bệnh thường gặp ở chó là chìa khóa vàng giúp bạn cứu sống thú cưng và giảm thiểu những đau đớn không đáng có.
Trong bài viết này, Petboss sẽ cung cấp một bức tranh toàn diện về các bệnh hay gặp ở chó, từ nguyên nhân, triệu chứng, cách điều trị và đặc biệt là phương pháp phòng ngừa hiệu quả. Hãy cùng theo dõi nhé!
Nhóm bệnh truyền nhiễm nguy hiểm (Cần tiêm phòng đầy đủ)
Đây là nhóm bệnh có tốc độ lây lan nhanh và tỷ lệ tử vong cao, đặc biệt là ở chó con. Cách phòng bệnh cho chó hiệu quả nhất chính là tuân thủ nghiêm ngặt lịch tiêm phòng vắc-xin.
Bệnh Parvovirus (Parvo)
- Nguyên nhân: Do Canine Parvovirus (CPV) gây ra, một loại virus có sức sống mãnh liệt, lây lan cực nhanh qua phân của chó bị nhiễm bệnh.
- Triệu chứng: Dấu hiệu bệnh ở chó khi nhiễm Parvo rất điển hình: tiêu chảy nặng (phân lỏng, có máu tươi và mùi tanh hôi đặc trưng), nôn mửa liên tục, sốt cao hoặc hạ thân nhiệt, mệt mỏi lờ đờ và mất nước nghiêm trọng.
- Cách điều trị: Hiện nay chưa có thuốc đặc trị virus Parvo. Bạn cần đưa chó đến phòng khám thú y ngay lập tức để được điều trị hỗ trợ, chủ yếu là truyền dịch, bù nước và chất điện giải (có thể dùng Oresol 5%), sử dụng kháng sinh chống nhiễm trùng kế phát.
- Cách phòng ngừa:
- Tiêm vắc-xin đầy đủ: Mũi đầu tiên bắt đầu từ lúc chó 6 tuần tuổi, các mũi tiếp theo cách nhau 2-4 tuần cho đến khi chó được 16 tuần tuổi.
- Tiêm nhắc lại mỗi năm 1 lần để duy trì miễn dịch.
- Thường xuyên vệ sinh môi trường sống, chuồng trại và dụng cụ ăn uống bằng các chất sát trùng chuyên dụng.
- Xem chi tiết: Bệnh Parvo ở chó
Bệnh Carré (Sài sốt – Distemper)
- Nguyên nhân: Do virus Canine Distemper (CDV) gây ra, một loại virus tấn công đa hệ cơ quan từ hô hấp, tiêu hóa đến thần kinh. Tỷ lệ tử vong của căn bệnh này rất cao, có thể lên tới 50-80%.
- Triệu chứng: Bệnh tiến triển qua nhiều giai đoạn với các triệu chứng chó ốm khác nhau:
- Giai đoạn đầu: Sốt cao (39.5 – 41°C), mắt và mũi chảy dịch lỏng, chó mệt mỏi, chán ăn.
- Giai đoạn tiến triển: Chuyển sang tiêu chảy và nôn mửa, viêm phổi, dịch mũi đặc lại có mủ.
- Giai đoạn cuối: Virus tấn công hệ thần kinh gây co giật, run rẩy không kiểm soát, liệt và đi loạng choạng.
- Cách điều trị: Tương tự Parvo, bệnh Care ở chó cũng chưa có thuốc đặc trị. Việc điều trị chỉ mang tính hỗ trợ bằng cách truyền dịch, dùng kháng sinh chống nhiễm trùng thứ cấp và các loại thuốc khác theo chỉ định của bác sĩ thú y.
- Cách phòng ngừa: Tiêm phòng vắc-xin từ 6 tuần tuổi và tiêm nhắc lại hàng năm là biện pháp hữu hiệu nhất. Đồng thời, cần giữ vệ sinh và hạn chế cho chó tiếp xúc với những con vật lạ, không rõ nguồn gốc.
- Xem chi tiết: Bệnh Care ở chó
Bệnh dại
- Nguyên nhân: Do virus Rabies gây ra, lây truyền qua vết cắn hoặc qua nước bọt của động vật bị bệnh dại tiếp xúc với vết thương hở. Đây là bệnh cực kỳ nguy hiểm và có thể lây sang người.
- Triệu chứng:
- Thể hung dữ: Chó thay đổi tính tình, trở nên kích động, hung hãn bất thường, cắn xé bừa bãi và chảy nhiều nước dãi.
- Thể bại liệt: Chó bị mất kiểm soát cơ bắp, hàm trễ, không nuốt được, sau đó liệt dần và tử vong.
- Cách điều trị: Không có phương pháp điều trị khi chó đã phát bệnh dại. Bắt buộc phải cách ly và báo ngay cho cơ quan thú y địa phương.
- Cách phòng ngừa: Tiêm phòng dại định kỳ mỗi năm một lần, bắt đầu từ khi chó được 3 tháng tuổi. Đây là quy định bắt buộc và là trách nhiệm của mỗi chủ nuôi.
- Xem chi tiết: Bệnh dại ở chó
Bệnh viêm gan truyền nhiễm
- Nguyên nhân: Do virus Canine Adenovirus-1 (CAV-1) gây ra, ảnh hưởng nghiêm trọng đến gan của chó.
- Triệu chứng:
- Thể quá cấp: Chó bỏ ăn đột ngột, tiêu chảy ra máu và thường tử vong chỉ trong vài giờ.
- Thể cấp tính: Sốt cao trên 39°C, bỏ ăn, nôn ra máu, đau bụng dữ dội (biểu hiện bằng việc cong lưng), xuất huyết dưới da. Nếu thấy dấu hiệu vàng da, tiên lượng thường rất xấu.
- Cách điều trị: Hiện chưa có thuốc đặc trị virus. Các bác sĩ thú y sẽ tiến hành điều trị hỗ trợ bằng cách bù nước, cân bằng điện giải và truyền dịch để giúp cơ thể chó chống chọi với bệnh tật.
- Cách phòng ngừa: Thực hiện tiêm vắc-xin cho chó con từ 6-8 tuần tuổi, tiêm lại lúc 12 tuần tuổi và duy trì tiêm nhắc lại hàng năm.
Bệnh Lepto (Bệnh xoắn khuẩn)
- Nguyên nhân: Gây ra bởi vi khuẩn Leptospira. Chó có thể nhiễm bệnh khi tiếp xúc với nước hoặc đất bị ô nhiễm bởi nước tiểu của động vật mang mầm bệnh.
- Triệu chứng: Sốt, mệt mỏi, vàng da, nôn mửa, đau cơ. Bệnh có thể dẫn đến những biến chứng nguy hiểm như suy gan, suy thận.
- Cách điều trị: Điều trị bằng thuốc kháng sinh theo phác đồ của bác sĩ thú y, kết hợp với truyền dịch và chăm sóc hỗ trợ.
- Cách phòng ngừa: Tiêm vắc-xin phòng bệnh Lepto. Tránh cho chó bơi lội hoặc uống nước ở những khu vực ao hồ, vũng nước tù đọng.
Nhóm bệnh về hô hấp
Bệnh ho cũi chó
- Nguyên nhân: Là một hội chứng viêm đường hô hấp do sự kết hợp của nhiều tác nhân, chủ yếu là virus Parainfluenza và vi khuẩn Bordetella bronchiseptica. Bệnh lây lan rất nhanh ở những nơi có mật độ chó cao như công viên, khách sạn thú cưng.
- Triệu chứng: Ho khan kéo dài, ho khạc nghe như bị hóc xương là triệu chứng điển hình nhất. Một số trường hợp có thể kèm theo chảy nước mũi, hắt hơi.
- Cách điều trị: Hầu hết các trường hợp nhẹ có thể tự khỏi sau 7-10 ngày. Bạn cần giữ ấm, vệ sinh sạch sẽ mũi, mắt cho chó. Trường hợp nặng hơn có thể cần dùng đến kháng sinh theo chỉ định.
- Cách phòng ngừa: Tiêm vắc-xin phòng ho cũi chó, đặc biệt nếu bạn thường xuyên cho chó đến nơi đông đúc.
Bệnh viêm phổi
- Nguyên nhân: Do virus, vi khuẩn (Pneumococcus, Streptococcus), ký sinh trùng hoặc do chó hít phải khí độc, dị vật.
- Triệu chứng: Ho, khó thở, đặc biệt là thở nhanh và nông, sốt cao, mệt mỏi, bỏ ăn.
- Cách điều trị: Viêm phổi là một tình trạng cấp cứu, bạn cần đưa chó đến bệnh viện thú y ngay lập tức để được chẩn đoán và điều trị kịp thời, có thể bao gồm thở oxy, truyền dịch và dùng kháng sinh mạnh.
- Cách phòng ngừa: Giữ môi trường sống sạch sẽ, ấm áp. Tiêm phòng đầy đủ các bệnh nền có thể dẫn đến viêm phổi như Care, Parvo và thực hiện tẩy giun sán định kỳ.
Nhóm bệnh về tiêu hóa
Bệnh viêm dạ dày – Viêm đường ruột
- Nguyên nhân: Thường do chó ăn phải thức ăn ôi thiu, không hợp vệ sinh, đồ ăn lạ; hoặc do nhiễm khuẩn (Salmonella, E.Coli), virus và ký sinh trùng.
- Triệu chứng: Nôn mửa (có thể lẫn máu hoặc bọt trắng), tiêu chảy, phân có mùi tanh hôi, đau bụng (cong lưng), chán ăn.
- Cách điều trị: Có thể cho chó nhịn ăn từ 6-12 giờ để đường ruột nghỉ ngơi, nhưng vẫn phải cung cấp đủ nước sạch. Sử dụng thuốc chống nôn, kháng sinh, thuốc cầm tiêu chảy theo chỉ định của bác sĩ.
- Cách phòng ngừa: Nguyên tắc vàng là “ăn chín uống sôi”. Không cho chó ăn thức ăn thừa, ôi thiu. Tẩy giun định kỳ 3-4 tháng/lần và tiêm phòng đầy đủ.
- Xem chi tiết: Bệnh viêm đường ruột ở chó
Bệnh giun sán (Giun đũa, giun móc, sán chó)
- Nguyên nhân: Chó nuốt phải trứng giun, sán từ môi trường bị ô nhiễm hoặc lây truyền từ mẹ sang con qua nhau thai hoặc sữa.
- Triệu chứng: Bụng phình to (thường thấy ở chó con), tiêu chảy, sụt cân dù ăn nhiều, lông xơ xác, thiếu máu, đôi khi có ho (do ấu trùng di chuyển qua phổi).
- Cách điều trị: Sử dụng thuốc tẩy giun cho chó theo đúng liều lượng và lịch trình mà bác sĩ thú y đưa ra.
- Cách phòng ngừa: Tẩy giun định kỳ là biện pháp quan trọng nhất. Bên cạnh đó, cần giữ vệ sinh môi trường sống và dọn dẹp phân chó thường xuyên để cắt đứt vòng đời của ký sinh trùng.
Nhóm bệnh về da
Bệnh viêm da
- Nguyên nhân: Rất đa dạng, có thể do dị ứng (thức ăn, phấn hoa, hóa chất), nhiễm trùng (vi khuẩn, nấm) hoặc do ký sinh trùng (ve, bọ chét).
- Triệu chứng: Ngứa ngáy dữ dội, gãi liên tục, da ửng đỏ, rụng lông, nổi mụn mủ, da có vảy hoặc mùi hôi khó chịu.
- Cách điều trị: Tùy thuộc vào nguyên nhân gây bệnh. Bác sĩ có thể chỉ định dùng dầu gội chuyên dụng, thuốc uống hoặc thuốc xịt (thuốc kháng nấm, kháng sinh, thuốc trị ký sinh trùng).
- Cách phòng ngừa: Tắm rửa, vệ sinh cho chó định kỳ. Kiểm soát ve, bọ chét thường xuyên. Cung cấp một chế độ dinh dưỡng cho chó đầy đủ để tăng cường sức khỏe làn da.
- Xem chi tiết: Bệnh viêm da ở chó
Bệnh ghẻ (Demodex, Sarcoptes)
- Nguyên nhân: Do các loại ký sinh trùng nhỏ sống trên da hoặc trong nang lông gây ra. Bệnh ghẻ ở chó thường bùng phát khi hệ miễn dịch của chó bị suy yếu.
- Triệu chứng: Rụng lông thành từng mảng, thường bắt đầu từ vùng quanh mắt, mõm, chân. Da đỏ, bong tróc, có thể ngứa hoặc không. Nếu không điều trị, bệnh có thể lan rộng gây lở loét, nhiễm trùng toàn thân.
- Cách điều trị: Cần tuân thủ phác đồ điều trị nghiêm ngặt của bác sĩ thú y, bao gồm thuốc đặc trị ghẻ (dạng uống, tiêm hoặc bôi) kết hợp với dầu gội trị liệu.
- Cách phòng ngừa: Giữ vệ sinh sạch sẽ, cung cấp dinh dưỡng đầy đủ để nâng cao hệ miễn dịch và đưa chó đi khám sức khỏe định kỳ.
Các bệnh thường gặp khác
Bệnh giun tim
- Nguyên nhân: Do một loại giun tròn có tên Dirofilaria immitis gây ra. Ấu trùng giun tim lây truyền từ chó bệnh sang chó khỏe qua vết muỗi đốt.
- Triệu chứng: Ho, khó thở, dễ mệt mỏi khi vận động, sụt cân. Các triệu chứng này thường không rõ ràng ở giai đoạn đầu.
- Cách điều trị: Rất phức tạp, tốn kém và tiềm ẩn nhiều rủi ro, cần được thực hiện dưới sự giám sát chặt chẽ của bác sĩ thú y.
- Cách phòng ngừa: Đây là bệnh “phòng hơn chữa”. Sử dụng thuốc phòng ngừa giun tim hàng tháng (dạng viên uống hoặc thuốc nhỏ gáy) và kiểm soát môi trường sống, hạn chế muỗi.
Bệnh sốt giật canxi (Ở chó mẹ nuôi con)
- Nguyên nhân: Xảy ra khi nồng độ canxi trong máu của chó mẹ giảm đột ngột do phải sản xuất quá nhiều sữa cho đàn con bú.
- Triệu chứng: Sốt cao trên 41°C, co giật, thở gấp, toàn thân co cứng. Đây là một tình trạng cấp cứu.
- Cách điều trị: Cần đưa đến phòng khám thú y ngay lập tức để được tiêm canxi trực tiếp vào tĩnh mạch. Đồng thời, cần cách ly chó con và tiến hành hạ nhiệt cho chó mẹ.
- Cách phòng ngừa: Bổ sung đầy đủ canxi và dinh dưỡng cho chó mẹ trong suốt quá trình mang thai và cho con bú theo tư vấn của bác sĩ.
Qua những thông tin trên, có thể thấy “phòng bệnh hơn chữa bệnh” luôn là nguyên tắc vàng trong việc chăm sóc sức khỏe thú cưng. Việc tiêm phòng đầy đủ, tẩy giun định kỳ, giữ vệ sinh môi trường sống sạch sẽ và cung cấp một chế độ dinh dưỡng tốt chính là những hàng rào bảo vệ vững chắc nhất cho người bạn bốn chân của chúng ta.
Petboss khuyến khích các bạn hãy đưa thú cưng đi khám sức khỏe định kỳ và đừng ngần ngại liên hệ ngay với bác sĩ thú y khi phát hiện bất kỳ dấu hiệu bất thường nào. Sự quan tâm và hành động kịp thời của bạn chính là món quà quý giá nhất dành cho chúng.
Bạn có kinh nghiệm nào trong việc chăm sóc một chú chó bị bệnh không? Hãy chia sẻ câu chuyện của bạn ở phần bình luận bên dưới nhé!
