Viêm tai là một trong những bệnh lý phổ biến nhất ở chó, ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe và chất lượng sống của các boss. Theo thống kê, có khoảng 20% chó mắc các bệnh về tai. Đây là một con số không hề nhỏ, cho thấy tầm quan trọng của việc trang bị kiến thức về căn bệnh này.
Nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời, tình trạng chó bị viêm tai có thể gây đau đớn, khó chịu kéo dài và dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng như viêm tai giữa, thủng màng nhĩ, mất thính lực, thậm chí nhiễm trùng máu.
Vì vậy, trong bài viết này, Petboss sẽ cung cấp một cẩm nang toàn diện, giúp bạn nhận biết, điều trị và phòng ngừa bệnh viêm tai cho chó một cách hiệu quả nhất.
Viêm tai ở chó là bệnh gì?
Viêm tai ở chó, hay còn gọi là Otitis, là tình trạng một hoặc nhiều bộ phận của tai bị viêm nhiễm, sưng đỏ, có thể kèm theo dịch mủ và gây đau đớn. Bệnh lý này được phân loại dựa trên vị trí viêm nhiễm trong cấu trúc tai của chó:
- Viêm tai ngoài (Otitis Externa): Đây là dạng phổ biến nhất, ảnh hưởng đến phần ống tai bên ngoài, từ vành tai đến màng nhĩ. Hầu hết các trường hợp viêm tai ở chó đều bắt đầu từ đây.
- Viêm tai giữa (Otitis Media): Tình trạng này xảy ra khi nhiễm trùng từ tai ngoài không được điều trị và lan qua màng nhĩ vào sâu bên trong.
- Viêm tai trong (Otitis Interna): Đây là dạng nghiêm trọng nhất, có khả năng ảnh hưởng đến hệ thống tiền đình (cơ quan giữ thăng bằng) và thính giác của chó, gây ra các vấn đề về thần kinh.

Nguyên nhân khiến chó bị viêm tai
Có rất nhiều yếu tố có thể dẫn đến tình trạng nhiễm trùng tai ở chó. Việc xác định đúng nguyên nhân là chìa khóa để điều trị dứt điểm và ngăn ngừa tái phát.
Nhiễm trùng (Nguyên nhân hàng đầu)
- Vi khuẩn: Các loại vi khuẩn như Staphylococcus hay Pseudomonas là “thủ phạm” thường gặp gây ra tình trạng viêm và mưng mủ trong tai chó.
- Nấm men: Đặc biệt là nấm Malassezia pachydermatis, chúng thường phát triển mạnh trong môi trường ẩm ướt của ống tai, gây ngứa ngáy và tạo ra dịch tai màu nâu sẫm, có mùi hôi.
- Ký sinh trùng: Rận tai (Otodectes Cynotis) là loại ký sinh trùng phổ biến gây viêm tai ở chó. Chúng sống trong ống tai, hút máu và gây ra tình trạng ngứa ngáy dữ dội, khiến chó phải gãi và lắc đầu liên tục.

Dị ứng
Dị ứng là một trong những nguyên nhân gốc rễ phổ biến gây viêm tai tái đi tái lại. Khi cơ thể chó phản ứng với các tác nhân gây dị ứng như thức ăn, phấn hoa, bụi nhà, hoặc hóa chất, da trong ống tai có thể bị viêm, tạo điều kiện cho vi khuẩn và nấm men phát triển.
Cấu trúc tai đặc thù
- Các giống chó có đôi tai dài và cụp như Beagle, Cocker Spaniel, Basset Hound thường có nguy cơ bị viêm tai cao hơn. Cấu trúc tai này làm hạn chế sự thông khí, khiến ống tai luôn ẩm ướt, trở thành môi trường lý tưởng cho vi sinh vật sinh sôi.
- Lông mọc nhiều bên trong tai cũng là một yếu tố giữ lại độ ẩm, ráy tai và chất bẩn, làm tăng nguy cơ viêm nhiễm.

Các yếu tố khác
- Dị vật trong tai: Các vật thể lạ như hạt cỏ, côn trùng nhỏ, bụi bẩn có thể mắc kẹt trong tai và gây kích ứng, viêm nhiễm.
- Vệ sinh không đúng cách: Dùng vật cứng, tăm bông của người để ngoáy tai có thể đẩy chất bẩn vào sâu hơn hoặc làm tổn thương ống tai. Vệ sinh quá thường xuyên hoặc không lau khô tai cho chó sau khi tắm cũng có thể gây hại.
- Tắc nghẽn ống tai: Sự tích tụ quá nhiều ráy tai hoặc sự xuất hiện của các khối u (polyp) có thể làm tắc nghẽn ống tai.
- Vấn đề sức khỏe tiềm ẩn: Các bệnh lý như rối loạn nội tiết tố, suy giảm hệ miễn dịch cũng có thể là nguyên nhân sâu xa khiến chó dễ bị viêm tai hơn.
Dấu hiệu nhận biết chó bị viêm tai
Các sen hãy chú ý quan sát những thay đổi cả về hành vi và thể chất của boss để phát hiện bệnh sớm.
Thay đổi hành vi
- Chó gãi tai liên tục, dùng chân cào mạnh vào vùng tai hoặc xung quanh tai.
- Chó lắc đầu dữ dội và thường xuyên một cách bất thường.
- Cọ đầu và tai vào tường, đồ đạc hoặc sàn nhà để giảm ngứa.
- Tỏ ra đau đớn, rên rỉ hoặc kêu lên khi bạn chạm vào vùng đầu và tai.
- Nghiêng đầu về bên tai bị đau, mất thăng bằng, đi loạng choạng (đây là dấu hiệu bệnh đã tiến triển nặng, có thể đã ảnh hưởng đến tai trong).
- Tính cách thay đổi, trở nên cáu kỉnh hoặc hung dữ hơn do đau đớn.

Biểu hiện vật lý
- Tai chó có mùi hôi khó chịu, đây là một trong những dấu hiệu đặc trưng nhất.
- Tai chảy dịch bất thường, có thể có màu vàng, nâu, đen hoặc lẫn mủ.
- Vành tai và ống tai sưng tấy, đỏ ửng.
- Rụng lông thành từng mảng xung quanh khu vực tai do gãi cào quá nhiều.
Cách điều trị viêm tai ở chó hiệu quả
Khi phát hiện các dấu hiệu trên, các sen tuyệt đối không nên tự ý điều trị tại nhà. Việc can thiệp sai cách có thể khiến tình trạng tồi tệ hơn.
Bước 1: Chẩn đoán tại cơ sở thú y (Quan trọng nhất)
Việc đầu tiên và cần thiết nhất là đưa chó đến gặp bác sĩ thú y. Tại đây, bác sĩ sẽ sử dụng đèn soi tai chuyên dụng để kiểm tra tình trạng ống tai, màng nhĩ và lấy mẫu dịch tai để xét nghiệm. Việc xét nghiệm giúp xác định chính xác tác nhân gây bệnh là vi khuẩn, nấm hay ký sinh trùng, từ đó đưa ra phác đồ điều trị phù hợp.

Bước 2: Các phương pháp điều trị theo chỉ định
- Vệ sinh tai chuyên nghiệp: Bác sĩ sẽ tiến hành làm sạch sâu ống tai một cách an toàn bằng các dung dịch chuyên dụng để loại bỏ mủ, dịch viêm và chất bẩn, giúp thuốc phát huy tác dụng tốt hơn.
- Sử dụng thuốc:
- Thuốc nhỏ/bôi tại chỗ: Đây là phương pháp điều trị chính, thường là các loại thuốc kết hợp kháng sinh, kháng nấm và chất chống viêm (steroid) để giảm sưng, ngứa và tiêu diệt mầm bệnh.
- Thuốc uống: Trong các trường hợp nhiễm trùng nặng, viêm tai giữa hoặc tai trong, bác sĩ có thể sẽ kê thêm kháng sinh và thuốc kháng viêm toàn thân.
- Thuốc trị ký sinh trùng: Nếu nguyên nhân là do rận tai, các loại thuốc đặc trị rận tai sẽ được sử dụng.

Bước 3: Chăm sóc hỗ trợ tại nhà
- Duy trì môi trường sống sạch sẽ: Thường xuyên vệ sinh, giặt giũ chỗ nằm, đồ chơi và khu vực sinh hoạt của chó để giảm thiểu mầm bệnh.
- Chế độ dinh dưỡng tăng cường miễn dịch: Cung cấp thức ăn chất lượng cao, giàu dinh dưỡng. Bổ sung Omega-3 từ dầu cá có thể giúp hỗ trợ giảm viêm nhiễm. Đặc biệt, cần tránh các loại thức ăn mà chó có tiền sử dị ứng.
Cách phòng ngừa chó bị viêm tai tái phát
“Phòng bệnh hơn chữa bệnh”. Sau khi đã điều trị khỏi, các sen cần chủ động thực hiện các biện pháp sau để bảo vệ đôi tai của boss.
- Vệ sinh tai định kỳ: Sử dụng dung dịch vệ sinh tai chuyên dụng cho chó để làm sạch tai 1-2 tuần/lần. Lưu ý: Tuyệt đối không dùng tăm bông của người vì có thể đẩy chất bẩn vào sâu hơn.
- Giữ tai luôn khô ráo: Sau mỗi lần tắm hoặc đi bơi, hãy dùng bông gòn hoặc khăn mềm lau thật khô bên trong vành tai của chó.
- Kiểm soát ký sinh trùng: Sử dụng các sản phẩm phòng ngừa ve, rận, bọ chét cho chó theo đúng định kỳ.
- Chăm sóc lông tai: Đối với các giống chó lông dài, hãy thường xuyên cắt tỉa gọn gàng lông ở vành tai và xung quanh lỗ tai để tăng sự thông thoáng.
- Kiểm tra tai thường xuyên: Tạo thói quen kiểm tra tai cho chó hàng tuần để có thể phát hiện sớm nhất các dấu hiệu bất thường như mùi lạ, sưng đỏ hay có dịch.

Các câu hỏi thường gặp (FAQ)
Chó bị viêm tai có tự khỏi không?
Không. Viêm tai là bệnh lý cần có sự can thiệp y tế. Nếu để tự nhiên, bệnh sẽ không khỏi mà ngày càng trở nên nghiêm trọng, dẫn đến đau đớn mãn tính và các biến chứng nguy hiểm.
Chó bị viêm tai có chết không?
Hiếm khi. Bản thân bệnh viêm tai ngoài thường không gây tử vong. Tuy nhiên, nếu không được điều trị, nhiễm trùng có thể lan sâu vào trong, gây viêm màng não hoặc nhiễm trùng máu, đây là những tình trạng có thể đe dọa đến tính mạng của thú cưng.
Viêm tai ở chó là một bệnh lý phổ biến, gây ra bởi nhiều nguyên nhân nhưng hoàn toàn có thể chữa trị dứt điểm và phòng ngừa hiệu quả. Tầm quan trọng của việc phát hiện sớm các dấu hiệu và đưa thú cưng đến cơ sở thú y kịp thời là không thể xem nhẹ.
Petboss hy vọng rằng, qua cẩm nang chi tiết này, các sen đã có đủ kiến thức để chủ động hơn trong việc chăm sóc và bảo vệ sức khỏe đôi tai cho những người bạn bốn chân của mình.
Các bạn có kinh nghiệm nào trong việc chăm sóc tai cho thú cưng muốn chia sẻ không? Hãy để lại bình luận bên dưới nhé!


